شرکت اسپیس ایکس، به مدیریت ایلان ماسک، پروژه استارلینک را با هدف ارائه اینترنت ارزان در سراسر جهان توسعه داده است.
به گزارش سیتنا، در ماه ژانویه ۲۰۲۵، ۱۲۰ ماهواره استارلینک متعلق به شرکت اسپیس ایکس وارد جو زمین شده و در هنگام ورود سوخته و متلاشی شدند.
این رویداد باعث افزایش نگرانی دانشمندان درباره تأثیرات زیست‌محیطی این ماهواره‌ها، به‌ویژه بر لایه اوزون، شده است.
گفتنی است؛ شرکت اسپیس ایکس، به مدیریت ایلان ماسک، پروژه استارلینک را با هدف ارائه اینترنت ارزان در سراسر جهان توسعه داده است.
استارلینک چیست و چگونه کار می‌کند؟
استارلینک خدمات اینترنتی را از طریق شبکه وسیع ماهوارهای فراهم می‌کند، برای کسانی که در مناطق دور افتاده زندگی می‌کنند و نمی‌توانند اینترنت پرسرعت دریافت کنند.
دکتر لوسیندا کینگ، مدیر پروژه‌های فضایی دانشگاه پورتسموث، می‌گوید: «در بریتانیا افرادی در این دست وجود دارند، اما در کل دنیا، در جاهایی مانند آفریقا، افراد بیشتری هستند.»
ماهواره‌های استارلینک در مدار نزدیکتری به زمین قرار گرفته‌اند تا ارتباطشان با زمین تا حد امکان سریع‌تر شود. اما برای پوشش کل کره زمین از مدار پایین، باید تعداد ماهواره‌ها بسیار زیاد باشد.
کریس هال می‌گوید: «استفاده از ماهواره مشکل ارتباط اینترنتی با مکان‌های دور افتاده در بیابان‌ها و کوه‌ها را حل می‌کند. این کار نیاز به بسیاری از زیرساخت‌ها مانند کابل و دکل را برای ارتباط با آن مناطق منتفی می‌کند.»
استارلینک (Starlink) نام پروژه‌ای است که توسط شرکت اسپیس ایکس (SpaceX) طراحی و اجرا شده است. هدف اصلی این پروژه، فراهم کردن اینترنت ماهوارهای پرسرعت و کم‌تأخیر برای تمامی نقاط جهان، حتی مناطق دورافتاده، قطب‌ها، کوهستان‌ها و بیابان‌ها است.
نام Starlink از دو واژه Star (به معنی ستاره) و Link (به معنی اتصال) گرفته شده است که نشان‌دهنده اتصال اینترنتی از طریق مجموعه‌ای از ماهواره‌های مستقر در مدار زمین است.
آیا استارلینک زباله فضایی ایجاد می‌کند؟
شرکت اسپیس ایکس تاکنون حدود ۷۰۰۰ ماهواره را در مدار قرار داده و قصد دارد هر پنج سال یک‌بار ماهواره‌های جدیدی را جایگزین نمونه‌های قدیمی کند.
با این حال، دانشمندان هشدار داده‌اند که سوختن این ماهواره‌ها در جو زمین موجب انتشار بخارات فلزی و مواد شیمیایی می‌شود که می‌تواند به جو و لایه اوزون آسیب برساند.
جاناتان مک داول، ستاره‌شناس، اعلام کرده است که در ماه ژانویه ۲۰۲۵، از هر پنج ماهواره استارلینک، چهار مورد در جو زمین سوخته است.
این روند به دلیل پایان یافتن عمر عملیاتی نسل اول ماهواره‌های استارلینک اتفاق افتاده است. اسپیس ایکس، به منظور به‌روزرسانی شبکه خود، ماهواره‌های جدیدی را جایگزین این ماهواره‌های قدیمی می‌کند.
مطالعات علمی نشان داده‌اند که از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲، میزان اکسیدهای آلومینیوم در جو زمین هشت برابر افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۳، بقایای ماهواره‌های سوخته در ارتفاع ۱۸ کیلومتری بالاتر از آلاسکا شناسایی شد، که این موضوع نگرانی‌ها درباره تغییرات شیمیایی در جو زمین را افزایش داده است.
شرکت اسپیس ایکس ادعا می‌کند که ماهواره‌های استارلینک هنگام ورود مجدد به جو به‌طور کامل سوخته و زباله‌ای بر جای نمی‌گذارند. اما برخی دانشمندان معتقدند که این پدیده تنها به ماهواره‌های استارلینک محدود نمی‌شود و خطرات ناشی از زباله‌های فضایی در حال افزایش است.
بر اساس تحقیقات، احتمال سقوط قطعات موشک در هر سال حدود ۲۶ درصد برآورد شده است، که این موضوع می‌تواند تأثیراتی بر سفرهای هوایی و ایمنی خطوط هوایی داشته باشد.
به‌طور کلی، ماهواره‌های استارلینک برای فعالیت در مدار پایین زمین طراحی شده‌اند و عمر متوسط آن‌ها حدود پنج سال است. زمانی که این ماهواره‌ها به پایان عمر خود می‌رسند، از رانشگرهای الکتریکی برای کاهش ارتفاع استفاده می‌کنند و در نهایت وارد جو زمین شده و می‌سوزند. این فرآیند معمولاً یک هفته به طول می‌انجامد.
نقاط قوت استارلینک
- پینگ پایین برای بازی‌های آنلاین
یکی از بزرگ‌ترین مزایای اینترنت استارلینک، پینگ پایین آن است. این ویژگی برای گیمرها اهمیت زیادی دارد، زیرا باعث کاهش تأخیر در ارسال و دریافت اطلاعات می‌شود. - دسترسی به حجم نامحدود
کاربران می‌توانند طرح‌های مختلف اینترنت استارلینک را انتخاب کنند. طرح استاندارد آن با حجم نامحدود، هزینه‌ای در حدود ۱۲۰ دلار در ماه دارد. - سرعت بالاتر از 4G
استارلینک نسبت به اینترنت 4G سرعت بیشتری دارد:- طرح استاندارد: سرعت ۲۵ تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه
- طرح ویژه: سرعت ۴۰ تا ۲۲۰ مگابیت بر ثانیه
- پوشش جهانی (حتی در مناطق دورافتاده)
یکی از مهم‌ترین مزایای استارلینک، امکان دسترسی به اینترنت در کوهستان‌ها، بیابان‌ها، دریاها و مناطق بدون پوشش مخابراتی است.
نقاط ضعف استارلینک
- هزینه بالا
استفاده از استارلینک رایگان نیست و هزینه بالایی دارد. این سرویس برای کاربران ایرانی (به دلیل پرداخت دلاری) به‌صرفه نیست، مگر در مناطقی که دسترسی به اینترنت زمینی وجود نداشته باشد. - آلودگی نوری
بسیاری از سازمان‌های نجوم به قرار گرفتن ماهواره‌های استارلینک در مدار زمین اعتراض کرده‌اند، زیرا نور این ماهواره‌ها می‌تواند رصد ستارگان را مختل کند. - تأثیرپذیری از شرایط جوی
آب‌وهوا مستقیم بر عملکرد استارلینک تأثیر می‌گذارد. در شرایط طوفان، بارندگی شدید یا مه، سرعت اینترنت ممکن است کاهش یابد یا دچار اختلال شود. - محدودیت‌های قانونی
در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، استفاده از تجهیزات استارلینک غیرقانونی محسوب می‌شود. - مشکلات امنیتی و هک شدن
ماهواره‌های استارلینک ممکن است هدف حملات سایبری قرار بگیرند یا باعث تداخل امواج رادیویی با سایر ماهواره‌ها شوند. - افزایش زباله‌های فضایی
با ارسال هزاران ماهواره به فضا، نگرانی‌هایی درباره افزایش زباله‌های فضایی ایجاد شده که ممکن است مشکلاتی برای آینده فضاپیمایی و اکتشافات فضایی به وجود بیاورد.
اینترنت استارلینک چگونه کار می‌کند؟
اینترنت استارلینک از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:
- ماهواره‌های استارلینک: هزاران ماهواره که در مدار پایین زمین (LEO) قرار گرفته‌اند و به‌عنوان پل ارتباطی برای انتقال داده‌ها عمل می‌کنند. این ماهواره‌ها با قرار گرفتن در فاصله نزدیک به هم، اتصال اینترنتی پایدار و پرسرعت را فراهم می‌کنند.
- دیش استارلینک: کاربران برای دسترسی به اینترنت باید دیش مخصوص استارلینک را خریداری کنند. این دیش، سیگنال‌های ارسالی از ماهواره‌ها را دریافت کرده و برای استفاده آماده می‌کند.
- روتر یا مودم استارلینک: برای تبدیل سیگنال‌های ماهوارهای به داده‌های اینترنتی قابل استفاده در موبایل و کامپیوتر، نیاز به روتر استارلینک است که به دیش متصل می‌شود.
- بسته اینترنتی: کاربران پس از خرید تجهیزات، باید یک اشتراک ماهیانه را از سایت رسمی استارلینک خریداری کرده و هزینه آن را پرداخت کنند تا بتوانند از اینترنت استفاده کنند.
مکانیسم عملکرد استارلینک
- ماهواره‌های استارلینک، سیگنال اینترنت را به دیش ارسال می‌کنند.
- دیش استارلینک این سیگنال‌ها را دریافت و به روتر ارسال می‌کند.
- روتر، داده‌ها را به دستگاه‌های متصل، مانند موبایل یا لپ‌تاپ، منتقل می‌کند.
- در نهایت، شما به اینترنت پرسرعت و کم‌تأخیر استارلینک دسترسی خواهید داشت.
استارلینک چقدر هزینه دارد؟
در مقایسه با خدمات استاندارد اینترنت، استارلینک ارزان نیست. این شرکت ماهیانه ۹۹ دلار (۸۹ پوند) از مشتریان دریافت می‌کند. آنتن بشقابی (دیش) و دریافت‌گر (رسیور) برای ارتباط با ماهواره‌ها ۵۴۹ دلار (۵۲۹ پوند) قیمت دارد. این در حالیست که در بریتانیا ۹۶ درصد خانوار‌ها به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند و در اتحادیه اروپا و ایالات متحده ۹۰ درصد.
نظرات کاربران