پروانه‌های ارائه خدمات تلویزیون تعاملی و نمایش به درخواست کاربر، پس از سالها اختلاف نظر میان نهادهای اجرایی کشور سرانجام به شکلی مستقل و توسط دستگاه‌های مختلف ارائه شد تا باز هم شاهد عقب افتادگی هر چه بیشتر در این حوزه باشیم و قدرت انتخاب از مردم گرفته شود.
به گزارش خبرنگار بادیجی، آخرین روزهای زمستان دو سال گذشته سازمان صداوسیما طی اقدامی عجیب و البته خوشایند فراخوان انتخاب شرکت‌هایی به عنوان نمایندگان این سازمان برای ارائه خدمات تلویزیون اینترنتی را اعلام کرد.
رئیس وقت مرکز توسعه رسانه‌های نوین صداوسیما هم آن زمان در گفتوگویی درباره اهداف انجام چنین کاری گفته بود که چنین فراخوانی با هدف توسعه شیوه‌های دسترسی آحاد جامعه به محتوای صوتی و تصویری مطلوب، استفاده از فناوری‌های نوین در ارایه خدمات صوتی و تصویری فراگیر به مخاطبان و ارتقای جذابیت و تنوع خدمات با استفاده از فناوری‌های فضای مجازی صورت خواهد گرفت.
وی همچنین با بیان اینکه صداوسیما امکان نمایندگی در توسعه و ارایه خدمات صوتی و تصویری فراگیر مبتنی بر IP را برای داوطلبان واجد شرایط و در قالب قرارداد همکاری بلندمدت فراهم می‌کند، گفته بود که در این فراخوان بین سه تا پنج شرکت به عنوان طرف‌های قرارداد با این سازمان انتخاب خواهند شد. شرکتهای مذکور براساس طرح‌های پیشنهادی خود به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.
رسانه تعاملی خدماتی همچون تلویزیون اینترنتی و دو سویه مبتنی بر پهنای باند را شامل می‌شود و از عمر آن در دنیا بالغ بر یکی دو دهه می‌گذرد اما با این حال به دلیل سوء مدیریت در کشور، مردم ما همچنان از داشتن چنین تکنولوژی بی‌بهره هستند.
نکته جالب توجه اینکه سازمان صداوسیما دقیقا زمانی دست به انجام این کار زد که اختلافات شدیدی با وزارت ارتباطات بر سر باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز داشت.
این باندهای فرکانسی به دلیل طول موج پایین، قدرت انتقال بالایی دارند و لذا بسیار مناسب برای ایجاد چتر پوششی با کمترین هزینه در کشور هستند.
از آن سو که باندهای فرکانسی مذکور زمانی برای انتقال شبکه‌های آنالوگ به کار می‌رفتند و اکنون با توسعه شبکه‌های دیجیتال، عملا ناکارآمد و خالی شده‌اند، صداوسیما امکان استفاده از ظرفیت آنها در دیگر بخش‌ها را ندارد و باید باندهای مذکور را طبق دستور اتحادیه جهانی مخابرات برای توسعه ارتباطات موبایلی آزاد کند تا تکنولوژی‌های گرانی نظیر ۳G و ۴G امکان پیاده‌سازی گسترده را داشته باشند.
با این حال علاوه بر اینکه نمودی از تخلیه باندهای فرکانسی مورد اشاره به چشم نمی‌خورد بلکه عزم این سازمان برای ارائه مجوزهای رسانه تعاملی که رنجی از خدمات تلویزیونی، رادیویی، برنامه‌های درخواستی، صدا و موسیقی درخواستی، بازی و ارائه سرویس‌های خدمات عمومی را در بر می‌گیرد، بیشتر شد.
این سازمان که به ارزش باندهای فرکانسی در دستش پی برده بود، می‌دانست که با در اختیار داشتن باند فرکانسی پایین، توان بالقوه‌ای در ارائه مجوزهای IPTV دارد.
در حالیکه وزارت ارتباطات به عنوان نهاد ناظر بر تخصیص باندهای فرکانسی از همان زمان صراحتا می‌گفت صداوسیما هم مانند سایر ارگان‌ها باند فرکانسی برحسب وظایف حاکمیتی و در جهت بهره‌برداری از پخش فراگیر دارد و امکان استفاده از این باند را در بخش‌های دیگر نخواهد داشت اما گوشی بدهکار آن نبود.
نکته اصلی در تولی‌گری وزارت ارتباطات برای تخصیص باندهای فرکانسی و پایش این فضا، نظارتی واحد برای جلوگیری از ایجاد شرایط رانت و ضد رقابتی است.
نیاز به باندهای فرکانسی بِکر در دست ارگان‌های مختلف کشور زمانی محرز شد که با توسعه تکنولوژی نسل‌های سوم و چهارم ارتباطی، نیاز به پوشش گسترده با حداقل هزینه‌ها احساس شد.
بعد از اینکه کشمکش‌های وزارت ارتباطات و صداوسیما به نتیجه‌ای نرسید، فرآیند بررسی درخواست‌های همکاری با پروژه IPTV صداوسیما تکمیل و با درخواست کنسرسیوم‌های آسمان، باران تلکام، تراشه سبز، ایرانسل و آی‌سیما موافقت شد.
به این ترتیب بازیگران IPTV صداوسیما سال گذشته مشخص شدند اما بار دیگر محمود واعظی –وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- نسبت به این مجوزها موضع گرفت و گفت: از نظر ما و دولت آنچه مربوط به محتوای صداوسیما می‌شود، پخش فراگیر است.
وی افزود: صداوسیما می‌تواند مالک برنامه‌های تولید شده خودش باشد اما اینکه اگر شرکتی بخواهد پخش محتوای ویدئویی به درخواست کاربر را داشته باشد، باید از وزارت ارشاد مجوز تلویزیون اینترنتی دریافت کند و نیازی به موافقت صداوسیما ندارد.
این رفتار خودسرانه و عدم هماهنگ صداوسیما، به سرعت وزارتخانه‌های ارتباطات و ارشاد که هر کدام متولی بخش خاصی در حوزه تلویزیون تعاملی (یکی متولی زیرساخت‌های ارتباطی و دیگری محتوایی) هستند را به سمت حرکتی هماهنگ و یکپارچه برای اعطای پروانه‌های ارائه خدمات ویدئویی بر حسب تقاضا (VOD) سوق داد.
بنابراین صدور پروانه‌های رسانه تعاملی (سند) به شکلی رایگان در برابر هزینه‌های کلان IPTV صداوسیما کلید خورد.
تدوین شرایط آسان و چارچوب‌های باز در پروانه‌های VOD وزارت ارشاد باعث شد تا به سرعت پروانه عملکرد در این حوزه برای هفت شرکت صادر شود.
در حالیکه صداوسیما سال‌هاست راه‌اندازی IPTV را پیگیری می‌کند و دو سال گذشته با رفتارهای نسبتا قهرآلود در برابر وزارت ارتباطات، زمینه هرگونه همکاری را در آینده مسدود کرد اما دارندگان پروانه VOD به سرعت فعال شدند و به جذب مشترک پرداختند.
دارندگان پروانه VOD وزارت ارشاد در ارتباط با اینکه چرا برای فعالیت در زمینه تلویزیون اینترنتی وارد مذاکره با صداوسیما نشدند، گرانی لایسنس را پیش کشیدند و در این باره سهیل عالمی –یکی از بازیگران VOD- گفت: صداوسیما برای پروانه‌های این حوزه ضمانت‌نامه ۷۰ میلیارد تومانی طلب می‌کرد در حالیکه مجوز وزارت ارشاد را بدون هیچگونه پرداختی گرفتیم.
وی عنوان کرد: تکلیف ما با مجوزهای وزارت ارشاد مشخص است و تنها ما قادر به ارائه خدمات VOD در کشور هستیم. صداوسیما تنها مجوز پخش فراگیر یا برودکست را دارد و نمی‌تواند VOD دهد.
مهدی نیامنش هم –یکی دیگر از بازیگران VOD- در این باره گفت: در اصلِ مجوز IPTV صداوسیما مانده‌ام. چرا باید این رقم را تنها بابت تایم شیفتینگ (قابلیت عقب و جلو بردن زمان فیلم در حال پخش) به صداوسیما پرداخت کنیم؟!
وی گفت: گل پروانه IPTVارائه خدمات رسانه تعاملی است که آن هم پولی نمی‌خواهد لذا کسانیکه به دنبال پروانه صداوسیما هستند باید فکر اساسی کنند.
آنها معتقدند که ارزش محتوای صداوسیما به این میزان نیست و کسانی مانند ایرانسل جهت دستیابی به باند فرکانسی ۷۰۰ مگاهرتز متقاضی این پروانه شده‌اند تا بتوانند از ظرفیت‌های این باند برای توسعه خدمات نسل‌های سوم و چهارم ارتباطی استفاده کنند.
به عبارتی تنها مزیت مزایده صداوسیما بر سر IPTV را باید دستیابی به باند فرکانسی ۷۰۰MHz دانست.
در حالیکه با تغییر ریاست سازمان صداوسیما امید می‌رفت باندهای مذکور تخلیه و در اختیار وزارت ارتباطات برای تخصیص به اپراتورهای ارتباطی قرار گیرد اما اینگونه نشد و ریاست کنونی، پروانه‌های IPTV را واگذار کرد.
شرکتهای آسمان، ایرانسل، باران تلکام، تراشه سبز و نشر الکترونیک توانستند پروانه ارایه خدمات تلویزیون تعاملی صداوسیما را دریافت کنند تا سرویس‌های فام، لنز، آیو، تیوا و شمیم بتوانند با مجوز ارائه شوند.
در حالیکه متقاضیان پروانه صداوسیما خیلی پیش‌تر اعلام تقاضا کرده بودند اما سرانجام دیرتر از شرکتهای رایتل، آی‌سیما، صباسل، پیام‌افزار پیک‌آسا، ایلا نرم‌افزار، مبین وان و به‌سیما که پروانه‌های رایگان VOD را از وزارت ارشاد گرفتند، توانستند به مجوزشان دست پیدا کنند.
اختلاف بین نهادهای مذکور بر سر ارائه خدمات تلویزیون تعاملی نهایتا کار را به جایی رسانید که هر کدام از دارندگان این دو نوع پروانه تنها می‌توانند محتوای مشخص و خاصی را به مخاطبانشان ارائه کنند.
دارندگان پروانه‌های وزارت ارشاد قادر به ارائه تولیدات تلویزیونی صداوسیما بر بستر خود نیستند و متقابلا پخش آرشیو سینمای خانگی و تولیدات با مجوز ارشاد از عهده دارندگان مجوز صداوسیما کوتاه است.
صداوسیما که شروط سختی را برای متقاضیان پروانه‌های خود تعیین کرده بود نهایتا با فعالیت دارندگان پروانه VOD، به این نتیجه رسید قبل از اینکه رقابت را دو دستی واگذار کند، پروانه‌های IPTV را اعطاء کرده و خود را در رقابت با دستگاه‌هایی بیندازد که از اساس پروانه‌های صداوسیما را قبول ندارند.
با این حال، چون پیش‌بینی می‌شود وزارت ارتباطات مقابل پروانه‌های اعطاء شده از سوی صداوسیما (آنچه مربوط به بخش‌های زیرساختی و ارتباطی می‌شود) بیستد، نگاه‌ها در حال حاضر به آینده دوخته شده است.
از طرفی سرویس‌های تلویزیون اینترنتی مشهور دنیا مانند نتفلیکس، پشت دروازه‌های ارتباطی کشور قرار دارد و در حال حاضر سیستم فیلترینگ مانع عرض اندام آن شده است؛ لذا با چشم‌پوشی از کوتاهی‌های گذشته مسئولان در این حوزه باید نگاهی هوشمندانه به این حوزه داشت تا با بی‌کفایتی، شاهد از دست رفتن بازار این بخش برای فعالان داخلی نظیر برخی دیگر از حوزه‌ها نباشیم.
انتهای پیام/
نظرات کاربران