پاور سرور یکی از اجزای حیاتی در عملکرد و پایداری یک سرور است. در این مقاله، با انواع پاور سرور، اهمیت انتخاب مناسب آن، نکات کلیدی در خرید و نگهداری آن و تأثیرات آن بر مصرف انرژی و طول عمر سرور آشنا خواهید شد.
گزارش آگهی/ وقتی صحبت از عملکرد پایدار و مطمئن یک سرور می‌شود، معمولاً ذهن‌ها به سمت پردازنده (CPU)، حافظه رم (RAM) و فضای ذخیره‌سازی (HDD/SSD) می‌رود. اما یک قطعه حیاتی که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، پاور سرور (Server Power Supply) است. درحالی‌که بدون یک منبع تغذیه مناسب، سرور حتی روشن هم نمی‌شود!
یک پاور سرور مناسب نه‌تنها تضمین‌کننده پایداری و کارایی سرور است، بلکه می‌تواند روی مصرف انرژی، طول عمر قطعات و حتی هزینه‌های عملیاتی شما تأثیر مستقیم بگذارد. در این مقاله، با پاور سرور، انواع آن، نحوه انتخاب بهترین گزینه و نکات مهم در خرید و نگهداری آن آشنا خواهید شد.
۱. پاور سرور چیست؟
پاور سرور یا منبع تغذیه سرور یک قطعه سخت‌افزاری است که وظیفه تبدیل برق شهری (AC) به ولتاژهای موردنیاز قطعات داخلی سرور (DC) را بر عهده دارد. برخلاف پاورهای معمولی کامپیوترهای شخصی، پاورهای سرور به دلیل نیاز به پایداری بالا، عملکرد ۲۴/۷ و مصرف بهینه انرژی، طراحی پیچیده‌تر و مقاوم‌تری دارند. پاور سرور با کیفیت حتی در بارگذاری بالا نیز کارآمد باقی می مانند و همیشه به صورت انبوه رها نمی شوند. (منبع)
چرا پاور سرور با پاور کامپیوتر متفاوت است؟
✅ کارایی و بازدهی بالاتر: پاورهای سرور دارای استاندارد ۸۰ PLUS هستند که نشان‌دهنده بهره‌وری بالای آن‌ها در مصرف انرژی است.
✅ پشتیبانی از افزونگی (Redundancy): اغلب سرورها دارای دو یا چند پاور هستند تا در صورت خرابی یکی، دیگری فعال باشد.
✅ توان خروجی بیشتر: برخلاف پاورهای PC که معمولاً بین ۳۰۰ تا ۸۰۰ وات هستند، پاورهای سرور می‌توانند ۱۰۰۰ وات یا بیشتر خروجی داشته باشند.
✅ قابلیت Hot-Swap: برخی پاورهای سرور را می‌توان بدون نیاز به خاموش کردن دستگاه، تعویض کرد.
۲. چرا انتخاب پاور سرور مناسب مهم است؟
انتخاب یک پاور نامناسب یا ضعیف می‌تواند باعث مشکلات متعددی شود، از جمله:
❌ خاموشی ناگهانی سرور به دلیل کمبود توان خروجی.
❌ افزایش گرما و کاهش عمر قطعات در صورت استفاده از پاورهای بی‌کیفیت.
❌ افزایش هزینه‌های برق به دلیل مصرف غیر بهینه انرژی.
❌ خطر از دست رفتن اطلاعات و خرابی هاردها به دلیل نوسانات برقی.
به همین دلیل، انتخاب صحیح پاور سرور نه‌تنها برای عملکرد بهتر، بلکه برای افزایش طول عمر سخت‌افزار و کاهش هزینه‌های جانبی ضروری است.
۳. انواع پاور سرور
الف) بر اساس تعداد پاورهای فعال
🔹 پاور تک واحدی (Single Power Supply):
این نوع پاور فقط یک واحد تغذیه دارد و در صورت خرابی، سرور خاموش می‌شود.
🔹 پاور افزونه‌ای (Redundant Power Supply – RPS):
این نوع پاور دارای دو یا چند واحد است. در صورت خرابی یکی، پاور دیگر فعال می‌شود.
ب) بر اساس کارایی و بازدهی انرژی
🔹 استاندارد 80 PLUS: این استاندارد میزان اتلاف انرژی و بهره‌وری پاور را نشان می‌دهد. انواع آن:
✔ ۸۰ PLUS Standard (بازدهی ۸۰٪)
✔ ۸۰ PLUS Bronze (بازدهی ۸۲٪)
✔ ۸۰ PLUS Silver (بازدهی ۸۵٪)
✔ ۸۰ PLUS Gold (بازدهی ۸۷٪)
✔ ۸۰ PLUS Platinum (بازدهی ۹۰٪)
✔ ۸۰ PLUS Titanium (بازدهی ۹۴٪)
اگر قصد صرفه‌جویی در مصرف انرژی دارید، بهتر است از مدل‌های Gold یا Platinum استفاده کنید.
۴. نکات مهم در انتخاب پاور سرور
۱. توان خروجی مناسب را انتخاب کنید
قبل از خرید پاور، باید بدانید که سرور شما به چند وات توان نیاز دارد. این مقدار بسته به تعداد پردازنده‌ها، رم‌ها، هاردها و کارت‌های توسعه متفاوت است. برای مثال:
- سرورهای سبک (وب سرور، سرور بکاپ): ۳۰۰ تا ۵۰۰ وات
- سرورهای متوسط (مجازی‌سازی، دیتابیس‌های کوچک): ۵۰۰ تا ۸۰۰ وات
- سرورهای سنگین (هوش مصنوعی، بیگ دیتا، محاسبات سنگین): ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ وات
۲. نوع اتصال و سازگاری را بررسی کنید
برخی از سرورها مانند HP ProLiant یا Dell PowerEdge پاورهای مخصوص خود را دارند. بنابراین باید مدل سازگار با سرور خود را انتخاب کنید.
۳. قابلیت Redundant Power Supply (RPS) را در نظر بگیرید
اگر سرور شما نیاز به پایداری بالا دارد، بهتر است از پاورهای افزونه‌ای (Redundant) استفاده کنید تا در صورت خرابی، برق سرور قطع نشود.
۴. استاندارد بازدهی (Efficiency) را بررسی کنید
اگر می‌خواهید هزینه‌های برق را کاهش دهید، بهتر است از پاورهایی با استاندارد ۸۰ PLUS Gold یا بالاتر استفاده کنید.
۵. برندهای معتبر را انتخاب کنید
برخی از بهترین برندهای پاور سرور شامل:
🔹 HP (سری‌های HPE 460W، 750W و 1200W)
🔹 Dell (سری‌های 495W، 750W و 1100W)
🔹 Cisco
🔹 Supermicro
🔹 FSP & Seasonic
۵. نکات مهم در خرید و نگهداری پاور سرور
🔹 خرید از فروشندگان معتبر: همیشه پاور را از فروشگاه‌های تخصصی و معتبر تهیه کنید.
🔹 بررسی گارانتی و خدمات پس از فروش: برخی برندها گارانتی تعویض ارائه می‌دهند.
🔹 پاک‌سازی و نظافت دوره‌ای: گرد و غبار باعث افزایش گرما و کاهش عمر پاور می‌شود.
🔹 بررسی نویز و صدای فن: اگر پاور صدای غیرعادی دارد، ممکن است دچار مشکل شده باشد.
🔹 مانیتورینگ مصرف انرژی: برخی پاورها دارای ابزارهایی برای اندازه‌گیری مصرف برق هستند که می‌توانند در کاهش هزینه‌ها کمک کنند.
نتیجه‌گیری
پاور سرور یکی از مهم‌ترین قطعات برای عملکرد پایدار و قابل‌اعتماد سرور است. انتخاب یک پاور مناسب، با توان کافی و استانداردهای بهینه انرژی می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی و افزایش طول عمر سرور شود. اگر قصد خرید پاور سرور دارید، حتماً به برند، میزان وات، بازدهی انرژی و قابلیت افزونگی (Redundancy) توجه کنید.
نظرات کاربران