در پنل موبایل و صنعت VOD مطرح شد: صداوسیما طبق قانون اساسی حق تنظیم‌گری ندارد
فعالین صنف VOD و ارتباطات با حضور در پنل موبایل و صنعت VOD، چالش‌های این حوزه را بررسی کردند. آن‌ها باور دارند تنظیم‌گر اگر قدرت داشته باشد، از بازیگران حوزه شکایت نخواهد کرد. همچنین به نظر این فعالین بر طبق قانون اساسی، صداوسیما حق تنظیم‌گری حوزه VOD را ندارد.
پنل موبایل و صنعت VOD در کنگره موبایل ایران عصر امروز برگزار شد. «علی سرتیپی»، رئیس هیئت‌مدیره انجمن نمایش ویدئو آنلاین و مدیرعامل فیلم‌نت، «محمد کشوری»، مدیر عامل گروه طیف و «محمدمهدی عسگرپور»، دبیر انجمن نمایش ویدئو آنلاین و مدیرعامل خانه هنرمندان ایران از مهمانان این پنل بودند.
کشوری در ابتدا به تاریخچه‌ای از برخورد صداوسیما با VODها اشاره کرد و گفت: «صداوسیما اوایل دهه 90 قائل به رگولاتوری نبود و اعتقاد داشت همه محتواهای IPTV را خودش باید ارائه کند. از سال 94-1393 صداوسیما دو مسیر را در پیش گرفت؛ نخست مزایده‌ای برگزار و 6 شرکت را به‌عنوان اپراتور IPTV انتخاب کرد که با معاونت فضای مجازی صداوسیما کار می‌کردند. سپس ساترا ایجاد شد که از طریق شورای عالی فضای مجازی و مجلس نتوانستند به اینکه حوزه صوت و تصویر فراگیر با آن‌ها باشد، برسند. صداوسیما همه نهادها را دور زد و از رهبری تأییدیه گرفت.»
او در ادامه با بیان اینکه طبق قانون اساسی، صداوسیما حق تنظیم‌گری ندارد، گفت: «صوت و تصویر فراگیر هیچ‌جا تعریف نشده است. برداشت من این است آن‌ها معتقدند حتی محتوای فضای مجازی هم فراگیر است، اما فعلاً VOD دغدغه آن‌هاست. بعد نوبت پیام‌رسان‌ها و بقیه هم می‌رسد.»
مدیرعامل گروه طیف در پاسخ به چرایی عدم تعریف صوت و تصویر فراگیر، اظهار داشت: «اگر تعریف شود، به‌هرحال یک بخشی از شمولیت این تعریف خارج می‌شود و آن‌ها نمی‌خواهند این اتفاق بیفتد.»
او با اشاره به اینکه در تنظیم‌گری دو نوع پیشینی و پسینی وجود دارد، گفت: «به‌طور مثال با توجه به شرایط، تنظیم‌گری روزنامه‌ها تا حدودی پسینی است.»
کشوری همچنین به مدل رگولاتوری VODها در خارج از کشور اشاره کرد و گفت: «در این مدل یک صلاحیت کلی را تأیید می‌کنند و بعد می‌گویند محتوا را بساز، اما اگر خلاف ضوابط و عرف جامعه بود یا از تو شکایت کنند، مسئولیت آن با خودت بوده و ممکن است مجازات شوی.»
به گفته وی، در ایران و در حوزه محتوای تلویزیون، موسیقی، فیلم و سریال این موضوع عملی نمی‌شود و علت آن هم احتمالاً تفسیرپذیری و زیاد‌بودن خط قرمزهاست.
مدیرعامل طیف باور دارد راهی جز بازنگری در چهارچوب حکمرانی نظارتی بر VODها وجود ندارد و بایستی یک مقررات‌گذاری واحد و منطقی در این حوزه صورت گیرد: «هرچه سختگیری غیرمنطقی داشته باشیم، مخاطب را به‌سمت پلتفرم‌های خارجی مثل ماهواره سوق می‌دهیم.»
کاربران موبایل 50 درصد بینندگان شبکه نمایش خانگی را تشکیل می‌دهند
مدیرعامل فیلم‌نت با بیان اینکه درحال‌حاضر 50 درصد کاربرانشان از طریق موبایل، شبکه نمایش خانگی را دنبال می‌کنند، اعتقاد دارد تلفن همراه پایه‌گذار VOD بوده و موجب رشد آن شده است.
او یکی از مهم‌ترین موانع بر سر راه فعالیت VODها را نبود آیین‌نامه‌ای مشخص دانست و گفت:
«به‌نظر می‌رسد برخی نمی‌خواهند ما کار کنیم. آن‌ها انتظار چنین استقبالی از VODها را نداشتند و حال دنبال این هستند با فشار آوردن، ما کنار بکشیم، اما ما ایستادگی کردیم. همچنین کلیت نظام به این نتیجه رسیده است که با توجه به فضای ماهواره، وجود این پلتفرم‌ها اتفاق مثبتی است. ازهمین‌رو سختگیری ساترا نیز کمتر شده و تلاش می‌کند تا خود را با ما هماهنگ کند.»
سرتیپی با بیان اینکه تمام تلاششان را می‌کنند تا کارهای خود را قانونی جلو ببرند، گفت: «تا‌به‌حال نشنیده بودم که وزارت ارشاد به‌عنوان ناظر از کسی که تحت نظر او است، در دادگاه شکایت کند، اما ساترا این کار را می‌کند.»
او در ادامه به دو مشکل اینترنت و عدم امکان تبلیغات در ماه‌های آتی به‌عنوان مشکلات پلتفرم‌های نمایش خانگی از شهریورماه امسال اشاره کرد و گفت که رفته‌رفته این وضعیت درحال بهبود است.
سرتیپی همچنین درباره تأثیر منفی پخش سریال‌های شبکه نمایش خانگی از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای، اعتقاد دارد چنین موضوعی اگر وجود نداشت، می‌توانست تعداد کاربران آن‌ها را سه‌برابر افزایش دهد: «ما خیلی نمی‌توانیم این موضوع را پیگیری کنیم، اما دنبال این هستیم تا در داخل محتواهایمان یک‌سری تبلیغات بیاوریم که به‌واسطه بیننده بیشتر (با توجه به پخش غیرقانونی در شبکه‌های ماهواره‌ای) هزینه‌های بیشتری از ما را پوشش دهد.»
«تنظیم‌گر اگر قدرت داشت، شکایت نمی‌کرد»
دبیر انجمن نمایش ویدئو آنلاین در این پنل با اشاره به شکایت‌های ساترا از پلتفرم‌های نمایش خانگی، باور دارد تنظیم‌گر اگر قدرت داشت، شکایت نمی‌کرد.
او با اشاره به اینکه در ایران با هر پدیده جدیدی مبارزه می‌شود، گفت: «هر پدیده‌ای مثل ماهواره و ویدئو، یک زیست‌بومی برای خود ایجاد می‌کنند. در کشورهای مترقی، ظرف یک الی دو سال یک اکوسیستم برای این پدیده جدید تعریف می‌شود و حاکمیت تلاش می‌کند تا بخش خصوصی، جایگاه خود را در آن بیابد. در ایران اما ما یک حاکمیت مبارز داریم که بعد با تو‌سری یک پدیده جدید را می‌پذیرد. همواره پس از مقابله با پدیده جدید، یک اکوسیستمی شکل می‌گیرد که برگرفته از معادله مشخص حاکمیتی نیست. زیست‌بومی که در آن جایگاه صنف، پلتفرم، تنظیم‌گر و… مشخص باشد، به‌وجود نمی‌آید.»
عسگرپور تأکید کرد هیچ راهی جز اینکه مثل تجربه اقصی نقاط دنیا، به خودتنظیم‌گری برسیم، وجود ندارد.
نظرات کاربران